خودپرداز ، ATM، عابر بانک

خودپرداز ، Atm ، عابر بانک را بهتر بشناسیم.  Atm مخفف عبارت Automated teller mashine ، که معنی آن ماشین شمارشگر خودکار است .

این ماشین به همگان اجازه میدهد در هر لحظه که اراده کنند عملیات بانکی خودشان را انجام دهند.

به این ترتیب که کارت عابر بانک را در ورودی دستگاه وارد کرده و با زدن رمز مورد نظر عملیات دلخواه را انجام دهید.

🏧تاریخچه خودپرداز در جهان

دستگاه عابر بانک اولین بار توسط شپرد بارون اختراع شد، که در ۲۷ ژوئن ۱۹۶۷ بانک بارکلیز در لندن نصب نمود.

🏧 تاریخچه خودپرداز در ایران

در اواخر سال ۱۳۵۱ اولین خودپرداز ایرانی در بانک بیمه بازرگانان نصب گردید . البته اون زمان به نام خودپرداز نام گذاری نشده بود تنها با نام باجه اتوماتیک نام گذاری شده بود .

در آن زمان بیشتر کشورهای اروپایی از این دستگاه بی نصیب بودند اما در ایران این ماشین وارد شده بود و فقط پرداخت نقدی را شامل میشد.
تیتر آن زمان روزنامه کیهان همه را به تعجب وا داشت . در آن بخش از روزنامه کیهان در روز ۱۶ بهمن ۱۳۵۱ کیهان نوشته بود :” در ۱۰ ثانیه با سیستم کامپیوتری پول دریافت کنید. ”

و زیر نویس :” باجه های اتوماتیک بانک بیمه بازرگان در ۲۴ ساعت شبانه روز و در طول ۷ روز هفته باز است . ” درج نهاد.
این ماشینها تا چند سال کار کردن  ، را کسی در جایی یادآور نشده است.و  جایی از آن ننوشتند.

اما بانک های دولتی تا سال ۱۳۷۱ که شرکت ایران ارقام خودپرداز را برای اولین بار بعد از انقلاب وارد ایران نمود.
این شرکت به هدف فروش به بانک ملت این حرکت عظیم را ایجاد کرد ، اما بانک ملت نپذیرفت . به جای ملت بانک سپه پیش رو شد و به این ترتیب اولین دستگاه های خودپرداز بعد از انقلاب در ایران به نام بانک سپه کلید خورد .
ایران ارقام ۱۲ دستگاه در آن زمان به سپه واگذار کرد . تقریبن چهار ماه نصب و راه اندازی این دستگاه ها زمان برد .

🏧 چه تفاوتی بین خودپردازهای اولیه با حال وجود دارد؟

در زمان بانک بیمه بازرگان تنها وجه نقد پرداخت میشد . با چه سیستم عاملی را باز هم جایی درج نشده است. اما در سال ۱۳۷۱ خودپرداز ها با سیستم عامل cdos کار می کردند و صفحات سیاه و متفاوت با حال بود . امروزه دستگاه ها بر روی ویندوز قابل اجراست و صفحات کاملن استاندارد اجرا می شوند.
در گذشته باکس های قدیم ۵۰۰ تومانی ۲۰۰ تومانی و ۱۰۰ تومانی جاساز می شدند ، و هر فرد می توانست تنها تا سقف ۳۰ هزار تومان برداشت کند . البته این نوع تراکنش ها به مرور و با تورم و میزان بودجه مردم بالاتر رفت . پس در آن زمان بهترین نوع خود را داشت.

🏧 کارتهای اولیه چگونه صادر می شدند؟

در گذشته دستگاه های صدور کارت، کارتها را دستی صادر می کردند . این کار به دشواری  انجام میشد و تعداد کارتهایی که در روز صادر میشد به ۵۰ عدد میرسید .

حروفها و شماره ها روی کارت باید با دست ایجاد میشد . برای همین تعداد کمی کارت ساخته میشد .
با افزایش متقاضی کارتها صدور دستی دیگر امکان پذیر نبود ، به همین ترتیب دستگاه های دیتا کارت روی کار آمد . دیتا کارتها در ساعت ۳۰۰ عدد کارت را صادر می کردند که در زمان خود بسیار کمک حال شده بود.
ولی باز هم دیتا کارت جوابگوی متقاضیان نشد و بعد از چند سال دستگاههای الکترونیکی روی کار آمد که کارتها را همزمان به متقاضیان در آن واحد اهدا می کند .

🏧 اولین عابر بانکها توسط کدام بانکها نصب گردید؟

همان طور که در مطالب قبلی نوشتیم اولین عابر بانک توسط بانک بیمه بازرگان ثبت گردید .اما بعد از انقلاب ، بانک سپه اولین بانکی بود که خودپرداز در آن نصب و راه اندازی شد . و با اینکه بانک تجارت نیز دستگاهی روی کار اورد اما چون به شتاب متصل نبود و فقط درون بانکی را پاسخگو بود ، تا سال۱۳۷۷ هیچ بانکی رقیب بانک سپه نشد .
در سال ۷۷ بانک ملی اولین بانک بعد از سپه و سپس ملت و صادرات همزمان با هم شروع به نصب نمودند.
بانک سپه از نظر it ضعف هایی را دارا بود به همین علت بانکهای بعدی عابر بانکهایی که روی کار اوردند را قوی تر بارگذاری کردند و بیشتر مورد توجه مردم قرار گرفتند.
شرکت های it سپه از خود ضعف ها و اشتباهاتی را نشان دادند. که بانکهای دیگر از تجربیات انها استفاده کردند و به طور دقیق تری دستگاه ها را نصب نمودند.